ભારતીય હવામાન વિભાગે આ વર્ષના ચોમાસાના વરસાદનો પહેલો અંદાજ જાહેર કર્યો છે. હવામાન વિભાગ દ્વારા જાહેર કરાયેલા આંકડા મુજબ, ભારતમાં આ વર્ષે સરેરાશ કરતાં 105 ટકા વધુ વરસાદ પડી શકે છે. IMD એ કહ્યું છે કે આ વર્ષે ભારતીય ઉપખંડમાં ચોમાસા દરમિયાન અલ નીનોની સ્થિતિ વિકસિત થવાની શક્યતા નથી.
ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) ના વડા મૃત્યુંજય મહાપાત્રાએ જણાવ્યું હતું કે, ચાર મહિનાના ચોમાસા ઋતુ (જૂનથી સપ્ટેમ્બર) દરમિયાન ભારતમાં સામાન્ય કરતાં વધુ વરસાદ પડવાની શક્યતા છે. આ ઋતુમાં સરેરાશ કરતાં 105 ટકા વધુ વરસાદ પડવાની ધારણા છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતીય ઉપખંડમાં સામાન્ય કરતાં ઓછા ચોમાસાના વરસાદ માટે જવાબદાર અલ નીનો સ્થિતિ આ વખતે વિકસિત થવાની શક્યતા ઓછી છે.ચોમાસા દરમિયાન સરેરાશ વરસાદ 87 સેમીના લાંબા ગાળાના સરેરાશના 105 ટકા હોવાનો અંદાજ છે. સારા વરસાદને કારણે ખેડૂતો અને પાણીની કટોકટીનો સામનો કરી રહેલા વિસ્તારોને મોટી રાહત મળશે.
ચોમાસું કયારે બેસશે?
ભારતમાં, ચોમાસાની શરૂઆત કેરળથી થાય છે અને 1 જૂન એ દેશમાં ચોમાસાની શરૂઆતની સત્તાવાર તારીખ છે. કેરળમાં ચોમાસાની શરૂઆત થયા પછી, સામાન્ય રીતે ગુજરાતમાં પહોંચવામાં 15 થી 20 દિવસ લાગે છે. 15 જૂન એ ગુજરાતમાં ચોમાસાની શરૂઆતની તારીખ છે, પરંતુ ચોમાસુ સામાન્ય રીતે ચોક્કસ તારીખે પહોંચતું નથી. જો ચાર મહિનાના ચોમાસાના સમયગાળા દરમિયાન સરેરાશ વરસાદ 96% થી 104% હોય, તો ચોમાસું સામાન્ય માનવામાં આવે છે, એટલે કે સારો વરસાદ થાય છે.
ચોમાસામાં કયા મહિનામાં વધારે વરસાદ થશે?
સ્કાયમેટની આગાહી મુજબ, લાંબા ગાળાના સરેરાશ મુજબ જૂનમાં 96% વરસાદ પડવાની શક્યતા છે. સામાન્ય રીતે, જૂનમાં ચોમાસાની શરૂઆત પછી, તે આગળ વધે છે અને વધુ વિસ્તારોમાં પહોંચે છે. જેના કારણે સમગ્ર દેશની ગણતરી મુજબ આ મહિનામાં ઓછો વરસાદ પડે છે.
લાંબા ગાળાના સરેરાશની તુલનામાં જુલાઈમાં 102% વરસાદ પડવાની શક્યતા છે. લગભગ 280.5 મિલીમીટર વરસાદ પડવાની શક્યતા છે.
ઓગસ્ટમાં ચાર મહિનાના સમયગાળામાં સૌથી વધુ વરસાદ પડવાની શક્યતા છે. આગાહી મુજબ, ઓગસ્ટમાં 254.9 મિલીમીટર વરસાદ પડવાની શક્યતા છે, એટલે કે લગભગ 108% વરસાદ પડશે.
સપ્ટેમ્બર મહિનામાં પણ સારો વરસાદ પડવાની શક્યતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે.
સામાન્ય રીતે, સપ્ટેમ્બર મહિનામાં ચોમાસું પાછું આવે છે. આગાહી મુજબ, આ મહિનામાં 104% વરસાદ પડવાની શક્યતા છે, એટલે કે લગભગ 167.9 મિલીમીટર વરસાદ પડવાની શક્યતા છે.
સામાન્ય રીતે જુલાઈ અને ઓગસ્ટ મહિનામાં ગુજરાતમાં સૌથી વધુ વરસાદ પડે છે. રાજ્યમાં ચોમાસાની ઋતુ જૂનના મધ્યભાગ પછી શરૂ થાય છે અને સપ્ટેમ્બરમાં સમાપ્ત થાય છે, તેથી રાજ્યમાં સરેરાશ વરસાદ સામાન્ય રીતે આ બે મહિનામાં ઓછો હોય છે.
ચોમાસામાં કયા વિસ્તારોમાં સૌથી વધુ વરસાદ પડશે?
સ્કાયમેટની ચોમાસા 2025 ની આગાહી મુજબ, પશ્ચિમ અને દક્ષિણ ભારતમાં સારો વરસાદ પડવાની શક્યતા છે. એટલે કે, ગુજરાતમાં પણ સારો વરસાદ પડવાની શક્યતા છે. જોકે, સ્કાયમેટની આગાહીમાં, દક્ષિણ ગુજરાત અને સૌરાષ્ટ્રના કેટલાક વિસ્તારો સિવાય મોડેલ કોઈ વ્યવસ્થિત સંકેત આપતું નથી.
મહારાષ્ટ્ર અને મધ્યપ્રદેશ જેવા મુખ્ય ચોમાસાના પ્રદેશોમાં પણ આ વર્ષે પૂરતો વરસાદ પડવાની શક્યતા છે. જ્યારે પશ્ચિમ ઘાટ એટલે કે કેરળ, કર્ણાટકના દરિયાકાંઠાના વિસ્તારો જે અરબી સમુદ્રની સામે છે અને ગોવામાં સરેરાશથી વધુ વરસાદ પડવાની શક્યતા છે.
જ્યારે ઉત્તરપૂર્વ ભારત અને ઉત્તર ભારતના પર્વતીય રાજ્યો, જેમ કે મેઘાલય, સિક્કિમ, ઉત્તરાખંડ અને હિમાચલ પ્રદેશમાં સરેરાશથી ઓછો વરસાદ પડવાની શક્યતા છે.
ગરમીની ચેતવણી
દેશના ઘણા ભાગો પહેલાથી જ ગરમીનો સામનો કરી રહ્યા છે અને એપ્રિલથી જૂન દરમિયાન દિવસો ખૂબ જ ગરમ રહેવાની ધારણા છે. આનાથી પાવર ગ્રીડ પર દબાણ આવી શકે છે અને પાણીની અછત સર્જાઈ શકે છે.
ખેડૂતો માટે રાહત
ભારતીય હવામાન વિભાગની આગાહી ખેડૂતો માટે ફાયદાકારક છે કારણ કે સામાન્ય કરતાં વધુ વરસાદની શક્યતા છે જે ખેતીમાં મોટી મદદ કરશે.
